| เรื่องที่ | Pb2 |
| ประเภท | Program base |
| ชื่อเรื่อง | วิเคราะห์ต้นทุนการใส่ห่วงอนามัย เปรียบเทียบสถานีอนามัยกับโรงพยาบาลชุมชน |
| ชื่อผู้แต่ง | นายวิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร, นายพีรพล สุทธวิเศษศักดิ์, นายพิชัย ศิริพรพาณิชย์, นายเจริญ เสรีรัตนาคร |
| ที่มา | รายงานการวิจัย, สนับสนุนโดยกองอนามัยครอบครัวและ USAID |
| ปีที่ทำ | 1 เมษายน 2530- 30 กันยายน 2530 |
| คำสำคัญ | ผู้วิจัยได้ทำการศึกษาวิเคราะห์ต้นทุนของการให้บริการใส่ห่วงอนามัยเปรียบเทียบที่สถานีอนามัย โดยผดุงครรภ์ที่ผ่านกสนอบรมใส่ห่วงกับที่โรงพยาบาลชุมชน ต้นทุนในที่นี้ได้รวมความถึงต้นทุนรวมของผู้ให้บริการ ซึ่งประกอบด้วยต้นทุนค่าแรง ต้นทุนค่าวัสดุ ต้นทุนค่าลงทุนและต้นทุนทางตรงของผู้รับริการที่จะต้องใช้จ่ายเพื่อการมารับริการ โดยศึกษาจากโรงพยาบาลชุมชนตัวอย่าง 3 แห่ง และสถานีอนามัยตัวอย่าง 6 แห่ง จากการเลือกอย่างเจาะจงในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี การศึกษาอาศัยการเก็บข้อมูลไปข้างหน้า จากบันทึกทางการเงินของสถานีบริการ และจากการสัมภาษณ์ค่าใช้จ่ายของผู้รับบริการในระยะ 6 เดือนที่ทำการวิจัย ( 1 เม.ย. ถึง 30 ก.ย. 2530) รวมทั้งได้ศึกษาเวลาที่ใช้ไปในการให้บริการวางแผนครอบครัวทุกชนิด ( ได้แก่ ห่วงอนามัย,ยาเม็ด, ยาฉีด, ถุงยาง) เพื่อเป็นเกณฑ์ในการจัดสรร(Allocation criteria) ต้นทุนของงานวางแผนครอบครัวไปสู่กิจกรรมใส่ห่วงอนามัย จากการศึกษาพบว่าต้นทุนเฉลี่ยรวมต่อผู้รับบริการห่วงอนามัยรายใหม่ (Cost per new IUD acceptor) ที่สถานีอนามัยและโรงพยาบาลชุมชนเป็น 207 บาทและ 239 บาทตามกลำดับ โดยต้นทุนผู้ให้บริการที่สถานี อนามัยและโรงพยาบาลชุมชนเป็น 45.84 บาท และ 38.67 บาทตามลำดับ (ไม่รวมค่าห่วงอนามัยและค่ายา ซึ่งมีค่าเท่ากับ 156.63 บาท) ส่วนต้นทุนผู้รับบริการที่สถานีอนามัยและโรงพยาบาลชุมชน เป็น 4.52 บาท และ 43.72 บาทตามลำดับ ต้นทุนห่วงอนามัยเป็นองค์ประกอบใหญ่ของต้นทุนให้บริการ ต้นทุนผู้รับบริการมีอิทธิพลต่อการลดต่ำลงของต้นทุนรวมเฉลี่ยของสถานีอนามัย การวิจัยครั้งนี้พอสรุปได้ว่า การที่สถานีอนามัยสามารถให้บริการได้ เป็นทางเลือกที่เหมาะสมและประหยัด ในการลดค่าใช้จ่ายของผู้รับบริการ ทั้งนี้ต้องอาศัยข้อสมมติ (ซึ่งได้รับการพิสูจน์ไว้บ้างแล้ว) ว่าประสิทธิภาพของการใส่ห่วงอนามัยระหว่างผดุงครรภ์ที่อบรมแล้วกับบุคคลากร เช่น แพทย์ พยาบาล ไม่มีความแตกต่างกัน |
| วิธีการศึกษา |
|
| วิธีคิดค่าเสื่อมราคา |
|
| วิธีการกระจายต้นทุน | การหาเกณฑ์การจัดสรรต้นทุนของงานวางแผนครอบครัวไปสู่กิจกรรมบริการห่วงอนามัยนั้น ใช้วิธีการการศึกษาเวลาเฉลี่ยของการให้บริการวางแผนครอบครัวทุกประเภท ได้แก่ยาเม็ดคุมกำเนิด, ยาฉีด, ห่วงอนามัยรายใหม่และเก่า และถุงยางอนามัยโดยการจัดเวลาเริ่มให้บริการจนถึงสิ้นสุดบริการ สำหรับผู้รับบริการทุกประเภทจะได้สัดส่วนเวลาบริการห่วงอนามัย ต่อเวลาวางแผนครอบครัวทั้งหมด ( IUD/FP factor ) วิธีการนี้ เรียกว่า Time motion study, IUD/ FP factor นี้ได้ดำเนินการหาในทุกสถานีอนามัยและโรงพยาบาลชุมชนตัวอย่าง |
| ผลการศึกษา |
สัดส่วนค่าแรง ต่อ ค่าวัสดุ ต่อ ค่าลงทุน, ต้นทุนต่อหน่วยบริการ. จำนวนหน่วยบริการของหน่วยงาน, วันป่วยเฉลี่ย
ตารางแสดง Unit cost ของการให้บริการห่วงอนามัย ซึ่งเป็นผลรวมของต้นทุนโดยเฉลี่ยของผู้ให้บริการและค่าใช้จ่ายโดยเฉลี่ยของผู้รับบริการ
| สถานีบริการ | ต้นทุนเฉลี่ยผู้ให้บริการ |
ต้นทุนเฉลี่ยผู้รับบริการ |
ต้นทุนเฉลี่ยรวม |
| รพ. เขมราฐ | 192.19 |
54.8 |
246.99 |
| สอ.บก | 171.08 |
6.92 |
178 |
| สอ.ม่วงเฒ่า | 195.63 |
15 |
210.63 |
| รพ.ตระการ | 180.69 |
40.22 |
220.91 |
| สอ.เป้า | 287.9 |
0.82 |
288.72 |
| สอ.ตากแดด | 174.71 |
2.35 |
177.06 |
| รพ.กุดข้าวปุ้น | 213.02 |
36.15 |
249.17 |
| สอ.หนองยาง | 183.95 |
1.21 |
185.16 |
| สอ.แก้งลิง | 201.55 |
0.83 |
202.38 |
| เฉลี่ยทุก รพ.ชุมชน | 195.30 (82%) |
43.72 (18%) |
239.02 (100%) |
| เฉลี่ยทุกสถานีอนามัย | 202.47 (98%) |
4.52 (2%) |
206.99 (100%) |
ตารางแสดงต้นทุนรวมของสถานีอนามัยและฝ่ายส่งเสริมสุขภาพโรงพยาบาลในรอบ 6 เดือน
จำนวน |
ต้นทุน |
ต้นทุนค่าเสื่อมราคา |
ต้นทุนรวม |
||||
| สถานีบริการ | เจ้าหน้าที่ |
ค่าแรง |
ค่าวัสดุ |
ครุภัณฑ์ |
อาคาร |
||
| รพ.เขมราฐ | 4 |
89,845.00 |
2,663.50 |
3,386.50 |
8,014.55 |
103,909.55 |
|
| สอ.บก | 2 |
48,345.00 |
1,985.00 |
4,776.00 |
- |
55,106.00 |
|
| สอ.ม่วงเฒ่า | 2 |
64,920.00 |
2,189.00 |
4,520.00 |
- |
71,629.00 |
|
| รพ.ตระการ | 5 |
103,160.00 |
4,035.75 |
2,852.00 |
3,862.20 |
113,909.95 |
|
| สอ.เป้า | 2 |
49,440.00 |
1,760.00 |
3,314.00 |
5,650.00 |
60,164.00 |
|
| สอ.ตากแดด | 1 |
26,250.00 |
886.00 |
10,848.00 |
7,875.00 |
45,859.00 |
|
| รพ.กุดข้าวปุ้น | 4 |
67,362.00 |
3,842.00 |
14,539.70 |
1,373.86 |
87,117.56 |
|
| สอ.หนองยาง | 2 |
34,320.00 |
2,883.16 |
1,170.20 |
5,450.00 |
43,823.36 |
|
| สอ.แก้งลิง | 1 |
13,094.00 |
244.00 |
1,059.80 |
5,450.00 |
19,847.80 |
|
| รวมฝ่ายส่งเสริม รพ.ชุมชน | 13 |
260,367.00 |
10,541.25 |
20,778.20 |
13,250.61 |
304,937.06 |
|
| รวมสถานีอนามัย | 11 |
236,369.00 |
9,947.16 |
25,688.00 |
24,425.00 |
296,429.16 |
|
ตารางแสดงต้นทุนเฉลี่ยของผู้ให้บริการรวม ซึ่งรวมค่าคงที่ของต้นทุนห่วงอนามัยและยาที่จ่ายให้แก่ผู้รับบริการ
หน่วย: บาท
| สถานีบริการ | Average provider cost | ค่าห่วงอนามัยและค่ายา | ต้นทุนเฉลี่ยของผู้ให้บริการรวม |
| รพ. เขมราฐ | 35.56 |
156.63 |
192.19 |
| สอ.บก | 14.45 |
156.63 |
171.08 |
| สอ.ม่วงเฒ่า | 39.00 |
156.63 |
195.63 |
| รพ.ตระการ | 24.06 |
156.63 |
180.69 |
| สอ.เป้า | 131.27 |
156.63 |
287.90 |
| สอ.ตากแดด | 18.08 |
156.63 |
174.71 |
| รพ.กุดข้าวปุ้น | 56.39 |
156.63 |
213.02 |
| สอ.หนองยาง | 27.32 |
156.63 |
183.95 |
| สอ.แก้งลิง | 44.92 |
156.63 |
201.55 |
| เฉลี่ยทุก รพ.ชุมชน | 38.67 (20%) |
156.63(80%) |
195.30(100%) |
| เฉลี่ยทุกสถานีอนามัย | 45.84 (23%) |
156.63 (77%) |
202.47(100%) |
